Axit dạ dày có vai trò quan trọng trong tiêu hóa. Tuy nhiên, dư thừa axit kéo dài có thể gây ợ nóng, đau thượng vị, trào ngược… Bài viết sẽ giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân và cách giảm axit dạ dày để bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ bệnh lý.
Axit dạ dày đóng vai trò gì trong hệ tiêu hóa?
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, axit dạ dày, chủ yếu là axit clohydric (HCl), thường có nồng độ 0.0001 – 0.001 mol/l, tương ứng pH 1.5 – 3, tạo môi trường thuận lợi cho tiêu hóa. Axit này giúp làm mềm, phân hủy thức ăn, hỗ trợ chuyển hóa thành dạng dễ hấp thu khi xuống ruột non. Đồng thời, nó còn tiêu diệt vi khuẩn, virus, ký sinh trùng từ thực phẩm, bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng tiêu hóa. Ổn định nồng độ axit cũng góp phần kích thích tuyến tụy và gan tiết enzyme tiêu hóa, giúp quá trình phân giải thức ăn hiệu quả hơn.
Tìm hiểu về thừa axit dạ dày và nguyên nhân
Thừa axit dạ dày là gì?
Thừa axit dạ dày xảy ra khi lượng axit tiết ra vượt quá nhu cầu tiêu hóa, gây rối loạn tiêu hóa và ảnh hưởng xấu đến dạ dày.
Nguyên nhân gây thừa axit dạ dày:
-
- Căng thẳng kéo dài: Rối loạn thần kinh – nội tiết làm tăng tiết axit và giảm bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh: Ăn nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, chua, uống rượu bia… kích thích tiết axit.
- Thói quen sinh hoạt kém: Ít vận động, hút thuốc, thức khuya… ảnh hưởng xấu đến dạ dày.
- Bệnh lý tiêu hóa: Nhiễm HP, viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày – thực quản…
Giảm axit dạ dày thông qua điều chỉnh lối sống và dinh dưỡng như thế nào?
Dinh dưỡng và lối sống ảnh hưởng trực tiếp đến nguy cơ thừa axit dạ dày. Vì vậy, điều chỉnh thói quen sinh hoạt là cách hiệu quả để kiểm soát axit dạ dày:
Ăn uống hợp lý:
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, người bệnh nên ăn đủ 3 bữa chính, tránh bỏ bữa để hạn chế dạ dày tiết axit khi trống rỗng. Chia nhỏ thành 5–6 bữa/ngày giúp giảm áp lực lên dạ dày. Ăn chậm, nhai kỹ hỗ trợ tiêu hóa, hạn chế tiết axit quá mức. Nên uống nước từng ngụm nhỏ trong ngày, tránh uống nhiều nước trong bữa ăn. Ưu tiên nước ấm giúp làm dịu niêm mạc.
Lựa chọn thực phẩm phù hợp:
Ưu tiên các thực phẩm trung hòa axit và bảo vệ niêm mạc như khoai lang, bánh mì, sữa không đường, chuối chín, trái cây ít chua, rau xanh…
Duy trì cân nặng hợp lý:
Thừa cân gây áp lực lên dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược. Vì vậy, cần kết hợp ăn uống khoa học và luyện tập đều đặn.
Kiểm soát căng thẳng:
Stress kéo dài kích thích tiết axit. Có thể giảm căng thẳng bằng thiền, yoga, hít thở sâu, nghe nhạc thư giãn…
Ngủ đủ và đúng tư thế:
Giấc ngủ sâu giúp phục hồi niêm mạc dạ dày. Người bệnh nên nâng đầu giường 15–20 cm khi ngủ để hạn chế trào ngược ban đêm.
Loại bỏ thói quen xấu:
Hạn chế hút thuốc, nước ngọt có ga, cà phê… nhằm kiểm soát axit dạ dày và bảo vệ sức khỏe.
Giảm axit dạ dày bằng can thiệp y khoa
Người bị tăng tiết axit dạ dày nên đi khám chuyên khoa Tiêu hóa nếu có triệu chứng khó tiêu, ợ chua, đau thượng vị kéo dài trên 2 tuần hoặc tái phát nhiều lần. Thông qua thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm như: test HP, nội soi dạ dày, đo pH…, bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị phù hợp.
Tùy trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc ức chế tiết axit, thuốc trung hòa axit để giảm bài tiết axit, cải thiện triệu chứng. Nếu phát hiện nhiễm HP, bệnh nhân sẽ được điều trị bằng phác đồ kháng sinh kết hợp nhằm tiêu diệt vi khuẩn.
Tổng hợp bởi: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur