Tìm hiểu vitamin A, công dụng và liều dùng

Vitamin A rất cần thiết cho sự sống của con người. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu hơn về công dụng và cách sử dụng thuốc bổ sung vitamin A .

• Dược sĩ Pasteur tư vấn 5 nguyên tắc phải nhớ khi sử dụng vitamin
• Tác dụng của vitamin B1 là gì?

Tìm hiểu về Vitamin A

Tìm hiểu thành phần và công dụng của Vitamin A

Vitamin A có thể được tìm thấy trong các loại thực phẩm như trái cây, rau xanh, trứng, sữa nguyên kem, bơ, thịt…Vitamin A (3 – Dehydroretinol) là một vitamin tan trong dầu, tồn tại dưới hai dạng: vitamin A thành hình và tiền chất vitamin A.

Theo dược sĩ Cao đẳng dược TPHCM thì Vitamin A thường được sử dụng trong các trường hợp như sau:

• Thiếu vitamin A do bổ sung không đủ;
• Làm giảm các biến chứng của bệnh sốt rét, HIV, bệnh sởi và tiêu chảy ở trẻ em mắc tình trạng thiếu vitamin A;
• Kinh nguyệt nhiều, hội chứng tiền kinh nguyệt , nhiễm trùng âm đạo, nhiễm nấm men, bệnh xơ nang của vú và giúp ngăn ngừa ung thư vú ở phụ nữ;
• Giảm nguy truyền HIV từ mẹ sang trẻ sơ sinh trong thời kỳ mang thai.
• Giúp tăng số lượng tinh trùng ở nam giới;
• Cải thiện tầm nhìn và điều trị rối loạn mắt như: bệnh thoái hóa điểm vàng do lão hoá (AMD), tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể;
• Điều trị bệnh về da bao gồm: mụn trứng cá, bệnh chàm, bệnh vảy nến, mụn rộp, vết thương, bỏng, cháy nắng, bệnh dày sừng nang lông, bệnh vảy cá, bệnh li ken phẳng sắc tố, bệnh vảy phấn đỏ nang lông;
• Điều trị loét đường tiêu hóa, bệnh Crohn, bệnh nướu răng, tiểu đường, hội chứng Hurler (mucopolysaccharidosis), nhiễm trùng xoang, sốt cỏ khô, và nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI);
• Điều trị nhiễm vi khuẩn Shigella, các bệnh hệ thần kinh, nhiễm trùng mũi, mất khứu giác, hen suyễn, đau đầu dai dẳng, sỏi thận, tuyến giáp hoạt động quá mức, thiếu máu thiếu sắt, điếc, ù tai;
• Ngăn ngừa và điều trị ung thư, bảo vệ tim và hệ tim mạch, làm chậm quá trình lão hóa và tăng cường hệ thống miễn dịch;
• Cải thiện lành vết thương, làm giảm nếp nhăn, và để bảo vệ da chống lại tia cực tím.

Sử dụng Vitamin A như thế nào là đúng cách?

Để được điều trị đúng cách và phụ hợp bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc đến bệnh viện để được thăm khám. Tránh tự ý sử dụng mà không có sự tư vấn của bác sĩ, dược sĩ.

Thông tin liều dùng phổ biến đối với người lớn:

• Thiếu hụt vitamin A: Bạn dùng 100000 IU uống hoặc tiêm bắp trong ba ngày, tiếp theo là 50000 IU mỗi ngày trong hai tuần. Sau hai tuần, bạn dùng liều hàng ngày 10000-20000 IU trong vòng hai tháng.
• Mắc bệnh viêm khớp: Sử dụng 0,5 mg/kg etretinate (một dạng vitamin A) uống trong bốn tuần, sau đó giảm xuống 0,25 mg/kg hàng ngày nếu thiếu cải thiện hoặc mắc tác dụng phụ.
• Mắc bệnh gan: Bạn dùng liều hàng ngày là 5000 IU vitamin A trong 6 tháng hoặc 10000 IU vitamin A trong 4 tháng.
• Mắc bệnh vảy nến: Bạn có thể dùng liều 1 mg/kg hàng ngày. Ngoài ra, 10-75 mg acitretin được dùng bằng đường uống hàng ngày, riêng lẻ hoặc kết hợp với psorlen và với tia cực tím A/B (PUVA/PUVB), và liều 1 mg/kg hoặc 75 mg etretinate được dùng bằng đường uống hàng ngày trong sáu tuần đến 12 tháng.
• Mắc bệnh viêm võng mạc sắc tố (rối loạn thị giác): Bạn dùng liều 15000 IU vitamin A palmitat hàng ngày dưới sự giám sát của nhân viên y tế.

Thông tin liều dùng phổ biến đối với trẻ em: Hiện nay chưa có nhiều nghiên cứu xác định rõ liều lượng nên cần phải hỏi ý kiến bác sĩ. Sau đây là thông tin tham khảo

• Bệnh bạch cầu cấp tiền tủy bào: Bạn cho trẻ dùng 25-45 mg tất cả dạng trans axit retinoic (ATRA) hàng ngày.
• Bệnh thiếu máu: Bạn cho trẻ dùng 3000 mg vitamin A uống mỗi ngày trong hai tháng.
• Sinh non mắc bệnh loạn sản phế quản phổi: Bạn cho trẻ dùng 2000 IU uống hàng ngày hoặc dùng 4000 IU uống ba lần mỗi tuần.
• Thúc đẩy tăng trưởng ở trẻ em: Bạn cho trẻ dùng 60 mg vitamin A, chia thành 1-6 liều cách nhau 4-6 tháng, trong 12-104 tuần.
• Mắc bệnh xơ nang: Bạn cho trẻ dùng 3000 mg dạng tương đương hoạt động retinol (Raes) hàng ngày ở trẻ em trên 8 tuổi.
• Mắc bệnh sốt rét: Bạn cho trẻ từ 6-60 tháng tuổi dùng một viên nang (hay nửa viên nang nếu trẻ hơn 12 tháng) chứa 200000 IU vitamin A) mỗi ba tháng trong 13 tháng.

Vitamin A có nhiều trong thực phẩm hằng ngày

Mức nhu cầu Vitamin A của con người là bao nhiêu?

Theo các giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM thì nhu cầu vitamin A khuyến nghị thay đổi theo độ tuổi như sau:

• Từ 1 tới 3 tuổi: 1000 IU/ngày
• Từ 4 tới 8 tuổi: 1300 IU/ngày
• Từ 9 tới 13 tuổi: 2000 IU/ngày
• Nam giới 14 tuổi trở lên: 3000 IU/ngày
• Nữ giới 14 trở lên: 2300 IU/ngày

Giới hạn liều vitamin A bổ sung an toàn (tính theo retinol):

• Dưới 3 tuổi: không quá 2000 IU/ngày
• Từ 4 – 8 tuổi: không quá 3000 IU/ngày
• Từ 9 – 13 tuổi: không quá 6000 IU/ngày
• Từ 14 tới 18 tuổi (bao gồm cả trường hợp mang thai và cho con bú): không quá 9000 IU/ngày
• Từ 19 tuổi trở lên: không quá 10000 IU/ngày

Tác dụng phục của thuốc Vitamin A

Trường hợp sử dụng thuốc bổ sung vitamin A có thể gặp một số tác dụng phụ sau đây:

• Tăng nguy cơ bệnh tim;
• Chảy máu: ở phổi, nhìn mờ, đau nhức xương;
• Những thay đổi trong chức năng miễn dịch;
• Viêm gan mãn tính, sẹo gan;
• Ho, sốt;
• Nứt móng tay;
• Môi nứt;
• Giảm chức năng tuyến giáp;
• Trầm cảm;
• Tiêu chảy; cảm giác đầy bụng.

Trường hợp phát ban; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, họng nên đến ngay bệnh viện hoặc gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời.