Tự ý thay đổi liều hay ngừng thuốc là sai lầm thường gặp và có thể gây hậu quả nguy hiểm, dưới đây là một số sai lầm phổ biến khi dùng thuốc.
- Dược sĩ Pasteur hướng dẫn cách sử dụng thuốc Penicillin V an toàn
- Các bệnh viện có yêu cầu gì khi tuyển dụng Điều dưỡng viên?
- Tìm hiểu về các chuyên ngành trong ngành Dược
Dược sĩ cảnh báo các sai lầm thường gặp khi dùng thuốc dễ gây nguy hiểm
Theo thống kê hiện nay hàng triệu bệnh nhân trên thế giới đang dùng nhiều hơn một thuốc mỗi ngày và nguy cơ đến từ việc dùng sai thuốc do đó cũng gia tăng. Chính vì vậy, người bệnh cần tránh những sai lầm sau đây khi dùng thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Dưới đây là một số sai lầm thường gặp khi sử dụng thuốc dễ gây nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh.
Không quan tâm đến tác dụng phụ của thuốc
Dược sĩ Nam Anh, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, hsầu hết các loại thuốc đều có tác dụng phụ có thể xảy ra tại bất kỳ thời điểm nào trong thời gian sử dụng thuốc, kể cả khi đã ngưng sử dụng. Hầu hết các tác dụng phụ thường nhẹ và thoáng qua, tuy nhiên vẫn tồn tại những tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc dai dẳng trong suốt thời gian dùng thuốc.
Tất cả các thuốc đều tiềm tàng tác dụng phụ, nhưng một số nhóm thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng hơn các thuốc khác và cần sự theo dõi trên những đối tượng nguy cơ. Các thuốc điều trị đái tháo đường như insulin tác dụng nhanh, thuốc nhóm sulfonylurea gây hạ đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường, thuốc chống đông máu như warfarin có thể gây chảy máu.
Chính vì thế, người bệnh cần hỏi bác sĩ/dược sĩ về những tác dụng phụ thường xảy ra cũng như những trường hợp nào cần đến sự chăm sóc y tế.
Tự ý thay đổi liều dùng thuốc
Đa số bệnh nhân đều muốn hết bệnh nhanh, nên khi thấy thuốc chậm phát huy tác dụng đã tự tiện tăng liều thuốc. Bệnh nhân cần biết rằng, rất nhiều thuốc cần một thời gian uống nhất định, có thể kéo dài đến vài tuần để đạt được hiệu quả.
Bác sĩ Dương Trường Giang, giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, việc tăng liều thuốc có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ nguy hại, đặc biệt là đối với các thuốc chống trầm cảm hay thuốc tim mạch nhóm chẹn beta giao cảm. Lại có khi, bệnh nhân uống thuốc, thấy bệnh đỡ, liền tự ý ngừng thuốc. Không chỉ tăng liều, mà việc dừng đột ngột các thuốc này cũng có thể dẫn đến các tai biến như đau thắt ngực, thậm chí nhồi máu cơ tim.
Chính vì thế khi sử dụng thuốc, bệnh nhân cần tuân thủ chính xác chỉ định và liều lượng của bác sĩ, không thay đổi liều lượng hay dừng thuốc mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tự ý dùng thêm các thuốc không kê đơn và chế phẩm bổ sung
Mặc dù các thuốc không kê đơn có thể được mua dễ dàng tại các nhà thuốc mà không có đơn bác sĩ, chúng vẫn có thể gây ra tác dụng phụ và tương tác với những thuốc khác. Hãy báo cho bác sĩ/dược sĩ trước khi có ý định sử dụng bất kỳ một loại thuốc không kê đơn nào để đảm bảo rằng chúng an toàn với bệnh nhân. Nếu đang sử dụng thuốc điều trị bệnh giáp trạng, bệnh nhân cần tránh sử dụng các thuốc điều trị cảm lạnh, mà cụ thể là các thuốc chống sung huyết pseudoephedrine có thể gây lơ mơ, buồn ngủ và gây tương tác thuốc.
Dược sĩ, giảng viên liên thông Cao đẳng Dược TPHCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, các vitamin, thực phẩm chức năng và thảo dược cũng gây ra tác dụng phụ và tương tác thuốc. Ví dụ, các vitamin nhóm B có thể gây tổn thương cơ và thận khi dùng cùng với thuốc điều trị tăng mỡ máu nhóm statin. Người bệnh tăng huyết áp không nên dùng đương quy khi đang điều trị bằng thuốc lợi tiểu thiazide và không nên dùng ma hoàng, nhân sâm hay yohimbe do chúng có thể làm tình trạng của bệnh tăng huyết áp trở nên xấu hơn.
Bên cạnh việc kiểm tra các tương tác và độ an toàn của các thực phẩm chức năng hay thảo dược, các bác sĩ/dược sĩ còn có thể tư vấn cho bạn những chế phẩm có uy tín và chất lượng.
Không được tự ý thay đổi liều lượng của thuốc
Quên uống thuốc hoặc uống thuốc không đúng giờ
Tuân thủ điều trị đóng vai trò lớn đến hiệu quả điều trị của thuốc. Có rất nhiều lý do khiến bệnh nhân ngừng thuốc hoặc quên uống thuốc. Có thể là bệnh nhân quên do các thuốc phải uống vào nhiều thời điểm khác nhau, thời điểm uống thuốc không thuận lợi hay tác dụng phụ của thuốc làm bệnh nhân khó chịu. Hãy thảo luận với bác sĩ bất kỳ vấn đề nào liên quan đến việc dùng thuốc để được điều chỉnh một đơn thuốc hợp lý nhất. Nếu hay quên, bệnh nhân có thể tham khảo các ứng dụng nhắc uống thuốc hoặc sử dụng hộp chia liều thuốc.
Một số sai lầm thường gặp khác khi sử dụng thuốc
Ngoài những sai lầm dễ xảy ra khi dùng thuốc nêu ở trên, các bệnh nhân còn mắc phải những lỗi như dùng kháng sinh cũ cho nhiễm khuẩn mới, làm gia tăng nguy cơ kháng thuốc và khiến bệnh tình khó điều trị hơn; uống thuốc theo thói quen mà không đọc hướng dẫn sử dụng hay nhận tư vấn từ dược sĩ; tự chẩn đoán tình trạng của bản thân và mua thuốc tự điều trị bừa bãi…
Những sai lầm trên không hề xa lạ, bệnh nhân cần ý thức hơn về tình trạng sức khỏe của mình, mọi vấn đề liên quan đến thuốc đều cần nhận được sự tư vấn y tế thích hợp.
Nguồn: Tổng hợp từ Sức khỏe đời sống.
Caodangytetphcm.edu.vn tổng hợp.